9 maart 2021
Stappenplan: aanpak onderhoud, renovatie en/of restauratie
Stappenplan
U wilt onderhouds-, verbouwings- of restauratiewerkzaamheden (laten) uitvoeren aan uw monument. Hoe gaat u dan te werk? Monumenten.nl heeft hiervoor een handig stappenplan. We hebben de stappen voor u op een rijtje gezet.
1. Bepaal uitgangspunten
Het begint met oriëntatie en vooronderzoek. Bepaal een aantal uitgangspunten, waaraan u gedurende proces vasthoudt. Allereerst is het belangrijk om te weten welk soort monument u bezit. Zoals we in het bericht ‘Wetten en plichten voor een monumenteigenaar’ aangaven, met welke verplichtingen, vergunningen en wetten u te maken heeft hang af van het soort monument. Dit is ook van invloed op de financiering. Wat wilt u bereiken met de ingreep? Gaat het om onderhoud of wilt u het groter aanpakken en bijvoorbeeld verbouwen. Tenslotte is het belangrijk dat u weet wat de monumentale waarde is, hiervoor kunt u een bouwtechnisch of cultuurhistorisch onderzoek laten verrichten door bijvoorbeeld de Monumentenwacht of een Erkend Restauratie Bouwbedrijf.
2. Schakel een architect of bouwkundig adviseur in
Verzamel de juiste mensen om u heen die u voorzien van deskundig advies. Met name bij een groter project is het aan te raden een architect of bouwkundig adviseur inschakelen die u goed kan adviseren. Daarnaast kan hij eventueel de directievoering op zich nemen en u helpen om de juiste partijen bij elkaar te brengen. Waar moet u op letten? We geven u een aantal tips.
– Ga op zoek naar een erkend restauratie bouwbedrijf (gecertificeerd door stichting ERM);
– Een architect is geen restauratiearchitect. Ieder restauratiearchitectenbureau heeft zijn eigen specialisme;
– Vraag om referentieprojecten, maar ook om referenties van opdrachtgevers;
– Kijk en vergelijk. Vraag offertes op bij meerdere bureaus en ga met ze in gesprek. Wees kritisch!
3. Check of u vergunningen nodig heeft
Vaak heeft u vergunningen nodig, een omgevingsvergunning of zelfs een vergunning voor werkzaamheden aan uw monument. Zorg ervoor dat u in een vroeg stadium checkt of dat het geval is. Dit kunt u eenvoudig zelf nagaan op de website van het Omgevingsloket. Heeft u een vergunning nodig dan raden wij u aan om vóórdat u overgaat tot de planvorming bij de gemeente na te gaan wat er wel en niet kan. Dus wat wilt u gaan doen? Is een cultuurhistorisch onderzoek verplicht bij een eventuele vergunningsaanvraag? Zijn er fondsen of subsidies waar u gebruik van kunt maken?
4. Onderzoek de financiële mogelijkheden
Afhankelijk van het soort monument, de ingrepen die u gaat doen en uw persoonlijke (financiële) situatie zijn er verschillende financiële mogelijkheden: fondsen, subsidies, leningen en/of fiscale aftrek. Hier gaan we op een later moment verder op in. U kunt ook de website van het Nationaal Restauratiefonds bekijken.
5. Een concreet plan
Als stap 1 tot en met 4 afgerond zijn, is de volgende stap een concreet plan. Gaat het om een grootschalige renovatie of restauratie dan kunt u het plan het beste door een architect of de bouwkundig adviseur laten maken. Gaat het om een kleiner onderhoudsproject dan kunt u dit ook samen met een aannemer maken.
6. Doe een vergunningsaanvraag
Tijdens de oriëntatiefase heeft u de vergunningscheck gedaan. Bijna voor alle werkzaamheden aan uw monument heeft u een vergunning nodig, zelfs voor schilderen. Houd hier rekening mee in de planning, een vergunningsaanvraag kan tot wel 6 maanden duren.
7. Kies een aannemer
Bij een kleiner onderhoudsproject is het vaak voldoende als u een specialist inschakelt, bijvoorbeeld een timmerbedrijf. Heeft u grootse plannen met uw monument dan kunt u een hoofdaannemers inschakelen, die dan specialistische bouwpartners inschakelt. Tip, kijk niet alleen naar de prijs, maar vergelijk ook de werkwijze van verschillende gespecialiseerde aannemers.
8. Houd de regie over het bouwproces
Zoals eerder gezegd kunt u er bij een groter project voor kiezen de directievoering (begeleiding van het bouwproces) uit te besteden aan bijvoorbeeld een bouwkundig adviseur of architect. Begeleidt u een kleiner project zelf, dan zijn er een aantal belangrijke aandachtspunten: communicatie, budget en verzekering. Zorg ervoor dat de communicatie tussen u en de uitvoerende partijen goed verloopt, houd tijdens de uitvoering goed zicht op het budget en controleer goed welke risico’s de verzekering dekt voordat de aannemer/specialist start met de uitvoering. Op deze manier voorkomt u dat u voor verassingen komt te staan.
9. Houd een logboek bij
U bent verplicht iedere 6 tot 10 jaar regulier onderhoud aan uw monument uit te (laten) voeren. Op deze manier worden grote ingrepen aan monumenten voorkomen. Het is handig om een soort logboek/gebruikershandboek bij te houden, waarin bijvoorbeeld staat welke ingrepen er zijn uitgevoerd, door welke vakmensen, welke materialen/verftypen etc. gebruikt zijn. Niet alleen voor uzelf, maar ook voor eventueel toekomstige nieuwe eigenaren.
Meer informatie?
Meer weten over onderhoud aan monumenten en alles wat daarbij komt kijken? Ga naar de website van Monumentenzorg of het Nationaal Restauratiefonds.
Uiteraard kunt u ook bij Cauwenborgh terecht voor advies, bouwtechnisch en cultuurhistorisch onderzoek of een gedegen onderhoudsplan. Neem contact met ons op. Laat uw gegevens achter via het contactformulier, bel of mail ons.